ترانه وفایی – نویسنده – مترجم و پژوهشگر
دیشب فیلمی از شرایط بد برخی زنان در ایران دیدم. مستند نبود اما ریشه اش سندیت داشت. در این جا نمی خواهم فیلم را نقد کنم. تشخیص این‌که این فیلم ها که به اسم درد اجتماع ساخته می شوند، چقدر «فقط» به حالات خاص پرداخته اند یا نه با خود ماست. چون می دانید که فیلم و … در کل هنر، ادبیات در بیان اغراق می کنند تا آن موضوع در ذهن بماند. بقیه اش با مخاطب است. پس موضوع این نوشته فیلمی که من دیدم نیست.
اما این فیلم دردناک برای من جرقه ای شد برای این که کمی با شما دوستانم درد دل کنم! حرف بزنم. می دانم که زن ها در ایران و در خیلی از نقاط دیگر دنیا چه رنجی متحمل می شوند. قلبم به درد می آید. اما، من نه فمینیست هستم نه مقامی در این ارتباط دارم. نه پستی در شبکه های اجتماعی در این خصوص دارم و نه آنکه با «مرد» ها بد باشم. من نمی توانم برای دنیا کاری بکنم. اما برای دنیاهایی که پیش رو دارم چرا!
در زندگی ام نه با همه ی زن ها موافقم نه با همه ی مردها. می دانم که افرادی چون من در عرصه های مختلف باید بدون جنسیت حرکت کنند. منظورم ایفای نقش زن و مرد برای مثبت عمل کردن است. البته این بحث مقوله ای جداست.
هر کس در این دنیا در برابر دیگران نقشی دارد. وظیفه ای دارد. وظیفه ی برخی خیلی سنگین است. زیرا باید آگاهی را انتقال دهند. بعضی از آدم ها وقتی در مورد وظایفشان در قالب شغلشان سوال می شود، با تواضع جواب می دهند بله! و بعد هم چشمشان را پایین می اندازند! (تعارف می کنند!) هیچ گاه این حرکت را قبول نداشته ام. چرا که این نوع تواضع که اصلن نامی ندارد به جز عدم آگاهی از وظیفه ی خطیری که دارند نیست! اگر واقعن هستیم که جای این حرف ها نیست! بر عکس، هر چه بهتر باشیم باید بدانیم بیشتر «حمال» افکار آگاهانه برای دیگران هستیم. به امید که روزی من بسیار «حمال»باشم!
صحبت من همین جاست. گریبان دریدن برای حقوق زنان در هر مقامی در اجتماع از جمله مادر بودن که مهم ترینش است، باید با آگاهی خودشان باشد. منظورم چیست؟ منظورم این است که آگاهی از حقوق و قوانین کافی نیست. زن و مرد در دو جبهه قرار نمی گیرند که با دانستن حقوق خود بجنگند! همیشه هم نمی توانیم خودمان را یا طرف مان را از صحنه برداریم!
باید سطح نگرش خود را از اول نسبت به همه ی موضوعات بالا ببریم. نه فقط حقوق زن.
دنیا برای زن «حقوق »کمتری قرار داده. اما اعمال این حقوق در ممالک پیشرفته به گونه ای دیگر است. زن امنیت نسبی قانونی دارد اما حقوق ماهانه اش در خیلی جاها کمتر از مردان است! اما برای این که از صدمه ی مردان دور بماند، اگر شکایت کند، یا شب جلوی اتوبوس را بگیرد و راننده نایستد یا از مرد جهان سومی شکایت‌کند، دیگر خدا به داد آن مرد برسد!
بیشتر مشکلات زنان با مردان و مردان با زنان – حرف من در مورد سادیک ها نیست، بیماران نیست حرف من در مورد بیشتر مردم چه طبقه ی مرفه و چه متوسط و چه … – در دانش و دیدگاه درست و خو گرفتن به تفکر است که البته همه و همه از کودکی شکل گرفته و سطح اندیشه از یک سطح به سطحی دیگر کشیده می شود. در هر موردی می خواهید بخوانید. فقط سطح آگاهیتان را تغییر دهید. هم ما زنان و هم ما مردان. آن وقت است که فرهنگ سازی شکل می گیرد و آن گاه قانون عوض می شود. بین خودمان. آن وقت است که بین زنان و مردان توافق بوجود می آید نه زور قانون! آن وقت است که برای جدا شدن ها و با هم بودن هایمان راه خلق می کنیم و از خشونت دور می مانیم!باور کنید که اگر هر کس از خود و خانواده اش شروع کند، کم‌کم عادت می شود. یک عادت خوب و شایسته. بهتر بگویم رسمی نهادینه می شود. شعار نمی دهم. به یقین می گویم.
اگر جوان نیستیم ، جوان تربیت کنیم! برای فرزندانمان و آینده زحمت بکشیم و خود را راضی کنیم. اگر جوانیم، برای خود و آینده کار کنیم. پدرها و مادرها با نتیجه ی آن با شما همراه می شوند.
مطالعه ی مناسب و تفکر روشمند برای دخترها و پسرها هر دو واجب است. وضعیت زنان مستقیمن با اگاهی مردان مرتبط است. از کودکی به آنها درست آموزش دهیم. مفهوم آزادی را اول خود بفهمیم و بعد به فرزندانمان آموزش دهیم.
به امید آنکه روزی برسد که همه از جنسیت خود شاد باشند. زیرا مرد و زن هر دو باید آگاه باشند تا زن حقیر نشود و مرد پی ببرد که به هر گونه ای که به خاطر کمبود هایش فرد دیگری را حقیر کرده، در حقیقت خودش رنج می کشد! زن و مرد مکملند و هرگز جنس مخالف نیستند. وجود هر کدام برای آن دیگری زیبایی های بی نظیر خودش را دارد.
کلمات عربی به کار برده شده برای تحقیر یک جنسیت را دور بیاندازیم و به آینده انتقالشان ندهیم!
نسخه صوتی مقاله زن و مرد آگاهی می آفریند را با صدای نویسنده مقاله (ترانه وفایی) بشنوید:
